Het lege graf - en dan

Het lege graf - en dan
Paascolumn door Marco Visser

De vrouwen stappen aarzelend het graf binnen. Op de achtergrond zijn de omtrekken van de stad te zien, vaag drie kruizen. De Maria die het eerst binnenkomt, kijkt om de hoek en ziet de lege plek al. Rembrandt heeft de confrontatie met het lege graf vastgelegd, precies het moment waarop alles vertraagt, het moment van verbazing en ontzetting. De verhoging die als ligbed diende, is net iets lichter getekend, geaccentueerd met arceringen rondom: daar lag hij, maar nu niet meer. Bijzonder is het perspectief: de tekening is namelijk als het ware van binnenuit neergezet, waardoor je je als kijker in het graf bevindt. Alsof wij naast die jongeman staan, ‘bekleed met een wit gewaad’. Of, alsof je het zelf bént. Nu ben je door de vrouwen nog niet ontdekt, maar zometeen zullen ze je zien en zul je het zeggen: ‘Schrik niet. Jullie zoeken Jezus, de Nazarener, de gekruisigde. Hij is opgewekt.’

Zo vertelt de evangelist Marcus het. En… hier laat hij het bij. Dit is het einde van zijn verhaal. De laatste zin is: ‘zij vluchtten van het graf weg en zeiden niemand iets, want zij waren bevreesd.’ Dit is het slot, hiermee is het verhaal uit. In veel Bijbeluitgaven staat hierna nog een gedeelte tussen vierkante haken. Verhalen over Jezus’ verschijnen, woorden en daden, die later aan de tekst toegevoegd zijn. Alsof de overschrijvers van het Marcusevangelie het niet konden uithouden met de leegte, de schrik, de angst en het zwijgen. Inderdaad wordt er in de andere evangeliën meer verteld: bij Matteüs, Lukas en Johannes zijn er de ontmoetingen, de gesprekken, de tekenen. Hier niet. Deze verteller stuurt ons met lege handen de wereld in.

Nu wij dit jaar aan de hand van het Marcusevangelie de Paasdagen zullen beleven, worden wij uitgedaagd het hiermee uit te houden. Om ’t aan te durven met lege handen te staan. Dat is misschien lastig, je zou misschien duidelijker taal willen. Een helderder boodschap. Engelen en trompetten die de Paasboodschap verkondigen, luid en duidelijk, zodat je je aan iets vast kunt houden. Zodat je geloof tenminste stevig staat. Bij Marcus vraag je daar tevergeefs naar. Lastig… teleurstellend misschien. Maar anderzijds, hebben wij in onze wereld niet al voldoende machtsvertoon? Sterke mannen staan alom op het wereldtoneel en verkondigen hun heldere boodschap van Macht, Geweld en Eigen Volk Eerst. Pasen is van een totaal andere orde, zo fluistert de verteller Marcus ons in. Pasen brengt ons op een heel andere toonhoogte. Zet ons op het spoor van de hoop. De zachte krachten. De liefde. Precies die dingen die je niet in handen hebt, die je niet kunt kopen of afdwingen, al roep je nog zo hard. Ja, dat betekent: met lege handen staan. Ja, dat betekent: wachten op het wonder. Maar laten we het toch maar wagen. Het is de enige weg naar de toekomst.

(afbeelding: Rembrandt van Rijn, De vrouwen in het graf, tekening ca. 1656)
 
terug